َآشنایی صفر تا صد عایق کاری لوله های موتورخانه

دغدغه بشر امروزی این است که با انجام اقداماتی مانع از هدر رفت انرژی شود. در واقع اهمیت صرفه جویی در مصرف انرژی برای همگان آشکار است. یکی از اقدامات برای جلوگیری از هدر رفت حرارت تولید شده، عایق کاری لوله های موتورخانه است. عایق کاری در هنگام نصب موتورخانه، مصرف انرژی را کاهش می دهد به دلیل اهمیت این موضوع قصد داریم به آشنایی صفر تا صد عایق کاری لوله های موتورخانه بپردازیم.

انواع عایق برای لوله های موتورخانه

عایق برای لوله ها در موتورخانه بر اساس کارکرد به 4 دسته زیر تقسیم می شوند :

• هدایت حرارتی
• تشعشعی
• رطوبی
• عایق صدا 

عایق حرارتی چیست ؟

به ماده یا ترکیبی از چند ماده می گویند که انتقال حرارت را کاهش می دهد و مانع از هدر رفتن گرما و انرژی می شود. عایق کاری لوله های موتورخانه تا حد قابل توجهی روی کارکرد سیستم گرمایشی به شکل بهینه تاثیر می گذارد و تا بیش از 20 درصد انرژی را کاهش می دهد.

میزان مقاومت حرارتی عایق

اصلی ترین نکته در خصوص انتخاب عایق مناسب، میزان مقاومت حرارتی آن است. هر چه مقاومت حرارتی عایق بیشتر باشد، گرمای کمتری را از خود عبور می دهد.

توجه به ضخامت عایق یکی از نکات مهم در خصوص انجام عایق کاری موتورخانه شوفاژ است که تاثیر بسزایی در کاهش انتقال حرارت از راه هدایت همرفت یا تابشی می شود

عوامل موثر برای انتخاب عایق مناسب شامل موارد زیر می شود:

• ضریب انتقال حرارت
• چگالی و ضخامت عایق
• ضریب تابش سطح
• مقاومت در مقابل بخار
• درصد رطوبت محيط

انواع جنس عایق برای لوله های موتورخانه

عایق حرارتی را می توان بر اساس جنس، عملکرد ، شکل و نحوه استفاده دسته بندی نمود. جنس عایق تاثیر زیادی در هدر رفت انرژی می گذارد و عملکرد لوله ها را کاملا بهینه‌سازی می کند.

انواع عایق

رایج ترین عایق هدایت حرارتی شامل :

• پشم شیشه مل و ماستیک 
• عایق های الاستومری
• فوم های پلی یورتان
• پشم سنگ
• پشم معدنی
• عایق پیش ساخته 
• فوم هاي صلب
• ايروژل

پشم معدني

این نوع پشم ها از الیاف غیر ارگانیک ساخته شده ، که به وسیله رزين ارگانيك به هم متصل می شوند. پشم های معدنی که شامل پشم سنگ و پشم سرباره و غیره می شوند، از مقاومت بالایی برخوردارند که هم به عنوان عایق حرارتی و عایق صدا می توان از آن ها استفاده کرد.

پشم شيشه

پشم شیشه هم ساخته شده از الیاف غیر ارگانیکی است که با رزین ارگانیک به هم وصل می شوند. پشم شیشه و پشم های معدنی در دسته عایق گرما قرار می گیرند و برای عایق کاری حرارتی و صوتی مناسب می باشند.

عايق كاري با پشم شيشه و مل و ماستيك

اقتصادی ترین روش عایق کاری حرارتی لوله های موتورخانه و تجهیزات گرمایشی موتورخانه ها محسوب می شوند. به این ترتیب که از پشم شیشه با ضخامت 2.5 سانتی متری استفاده می کنند.

نحوه عايق كاري با پشم شيشه و مل و ماستيك

ابتدا سطح کار را با سنباده زنی زنگ زدایی می کنند به آن ضد زنگ می زنند. روی لوله های حرارتی را با آن می پوشانند. سپس یک لایه نایلون را به دور عایق می پیچانند و با سیستم مفتول نازک آن را در جای خود محکم و ثابت نگه می دارند. در نهایت ماستیک روی پارچه را انجام می دهند.

• پارچه پیچی به دور لوله ها

برای پارچه پیچی به دور لوله ها، مقداری پودر مل سریش و چسب چوب را در یک ظرف می ریزند تا کاملا مخلوط شوند. پارچه متقال را در اندازه مناسب می برند و داخل ظرف به چسب آغشته می کنند.

پارچه آغشته شده را به دور عایق می پیچانند و بعد لبه های آن را کاملا می کشند تا صاف و بدون چروک شود و منافذ پارچه را کاملا پوشش می دهند.

• مرحله رنگ آمیزی عایق کاری

بعد از اینکه پارچه کاملا خشک شد، دو دست رنگ روی پارچه، یکی روی آستر و دیگر روکش اصلی می زنند. منبع انبساط را معمولا با رنگ روغنی به رنگ سفید شیری رنگ آمیزی می کنند.

فوم هاي صلب

فوم هاي صلب پليمري مانند: فنوليك و پلي يورتان يا پلي استايرن (EPS/XPS) ضریب انتقال حرارتی و خواص ضد آکوستیکی کمی دارند. این فوم ها به شکل تزریقی یا پیش ساخته در ابعاد استاندارد برای عایق کاری لوله ها در بازار موجود هستند.

ايروژل

این عایق ها از جنس سیلیکات هستند که در بین سایر عایق ها کمترین ضریب انتقال حرارت را دارند. رول های ایروژل به دور لوله ها پیچیده می شود و برای عایق کاری لوله های رفت و برگشت سیستم گرمایش محیط یا آب مصرفی و منبع کویل دار و دوجداره به کار می روند.

فوم های الاستومري

این فوم ها از لاستيك الاستومر NBR یا EPDM و يا فوم های پلي اتيلني(EPE/XPE) ساخته شده اند که بسیار انعطاف پذیرند و در مقابل نفوذ بخار از مقاومت بالایی برخوردارند به طوری که به پوشش بخار خارجی نیاز ندارند.

عایق الاستومری برای عایق کاری لوله های سرد به کار می رود و به دلیل خاصیت انعطاف پذیری آن ها از تابش مستقیم روی سطح لاستیک و از تبرید در عایق کاری لوله های سرد جلوگیری می کند. فومهاي الاستومري و  XPE را در خطوط لوله گرم به کار می برند.

چطور لوله های موتورخانه را با فوم های الاستومری، عایق کاری حرارتی کنیم

استفاده عایق فوم های الاستومری به دلیل صرفه جویی در وقت و هزینه به جای استفاده از پشم شیشه باب شده است. به این شکل که یک ورق را روی لوله های منبع آب گرم قرار می دهد به طوری که اطراف لوله ها را به خوبی بپوشاند.

در واقع سریع ترین راه برای عایق کردن سیستم های لوله کشی مورتورخانه ها به شمار می روند. این نوع عایق ها از پشم های معدنی گران‌تر است اما به دلیل اینکه به پوشش اضافی نیاز ندارند، از پایداری بسیار بالایی برخوردارند.

هم چنین به دلیل مقاومت حرارتي بالا و مقاومت رطوبتی و نصب آسان برای کاربردهای دمای پایین بسیار مقرون به صرفه می باشند.

عایق الاستومری با ضخامت های مختلف برای عایق کردن لوله ها و کلکتورهای آب گرم مبدل ها دیگ های آبگرم با دمای بالا و منابع ذخیره آب و غیره به کار می روند

حال با نحوه عایق کاری الاستومری برای لوله های موتورخانه:

 عایق الاستومری در دو مدل ورقی رول شده و لوله ای در اندازه ها و ضخامت های مختلفی در بازار وجود دارند. برای چسباندن لبه های این عایق از چسب با چسبندگی بالا استفاده می کنند. همچنین برای پوشش درزهای عایق ها ، عايق از نوارهاي درزگير ويژه عايق الاستومري به کار می برند.

در عایق های پشت چسب دار یک لایه چسب مسلح نخ دار را به پشت عایق می بندند و برای چسباندن آن یک لایه کاغذی چسب را جدا می کنند و عایق را به آن سطح می چسبانند. مزیت این روش سادگی و صرفه جویی در زمان و هزینه های نصب است.

مزیت عایق الاستومری

1. ضریب انتقال حرارت

به دلیل بسته بودن منافذ سلولی این عایق ها، ضریب هدایت حرارتی آن ها در دمای درجه سانتیگراد تقریبا معادل w/mk 0.032است و به شکل ثابت این خاصیت را حفظ می کنند. در واقع، بسته بودن این منافذ مانع از تشکیل پدیده کندانس می شود.

2. طیف دمایی

در دمای (70- تا 120 ) درجه سانتی گراد همان چنان بدون تغییر در خواص فیزیکی و شیمیایی باقی می مانند. در دماهای بالا گازهای سمی ایجاد نمی کنند و خاصیت عایق بودن خود را حفظ می کنند

3. ضریب انتشار بخار

عایق سنتی مقاوم چندانی نسبت به نفوذ بخار ندارند و به مرور خاصیت خود را از دست می دهند اما در عایق های الاستومریک نفوذ پذیری بخار کم است

4. قابلیت اشتعال پذیری

عایق الاستومری در برابر آتش مشتعل نمی شوند، حتی مانع از پیشروی آتش می شوند و استانداردهای ایمنی برخوردارند

5. دانستیته

مولکول های هوا در این نوع عایق محبوس شده برای همین دانسیته کمی دارند. پس هر چه دانسیته کمتر شود، ضریب هدایت حرارتی نیز کاهش پیدا می کند.

6. تکنولوژی پاک

این فوم کمترین میزان آلودگی را در محیط زیست دارد.

7. نصب آسان

به دلیل خاصیت الاستیک بودن این عایق کلیه سطوح به شکل های مختلف ( اشکال T و L ) را به خوبی پوشش می دهد و به راحتی نصب می شود و به این شکل در زمان و نیروی کار صرفه جویی می کند.

     نکات مهم در خصوص عایق کاری لوله های موتورخانه

نکات مهمی که باید در زمان استفاده از عایق لوله ها مورد توجه قرار داد

• ضخامت عایق بایستی با دمای کاری سطح و جدول های پیشنهادی سازنده تناسب داشته باشد. ضخامت بیشتر دلیل بر کم شدن اتلاف حرارتی نمی شود.
• برای لوله های کوچکتر از دو اینچ و برای لوله های بیشتر از دو اینچ، از عایق های رول شده استفاده می شود.
• درز دو سر عايق با استفاده از نوارهاي درزگير باید طوری باشد که مانع از فشرده شدن عایق بشود.
• در هنگام اندازه گیری عایق نباید در هیچ نقطه ای فشردگی یا کشیدگی داشته باشد.
• براي نصب عايق روي لوله ها از چسب مناسب استفاده کنید.

 سخن آخر

در این مقاله به آشنایی عایق کاری لوله های موتورخانه پرداختیم بهترین کار برای جلوگیری از دست دادن انرژی و حرارت لوله های موتورخانه عایق کاری لوله های موتورخانه است.

بهترین کار برای عایق کردن لوله ها کمک گرفتن از کارشناس حرفه است چون اگر کار عایق کاری به خوبی صورت نگیرد شما را متحمل هزینه سنگین می کند.

اول سرویس یکی از بهترین و حرفه ترین گروه تاسیساتی است که با کادری از کارشناسان مجرب کار عایق کاری و بازسازی موتورخانه شوفاژ و خدمات لوله کشی شوفاژ و تعمیر موتورخانه شوفاژ را باکیفیت عالی انجام می دهد.